Kod diety

Linda

Nie tylko wiek, wielkość, rodzaj okrywy włosowej i użytkowość określają rodzaj karmy, jaką powinien otrzymywać pies. Naukowcy twierdzą, że niezbędne dla prawidłowego rozwoju i zdrowia czworonoga składniki odżywcze warunkuje jego kod DNA.

Przez wieki psy przeszły naturalną selekcję i mutacje, których skutkiem było wykształcenie się ras: krótkonogich, o różnym typie sierści lub kształcie uszu czy ogona. Historia psów rasowych jest odzwierciedlona w genetycznej sygnaturze ich chromosomów. Genom tego gatunku zwierząt nosi świadectwo dwukrotnego wystąpienia tzw. efektu wąskiego gardła, tzn. choroby, powodzi, suszy lub innego kataklizmu, po którym zmniejsza się i zmienia pula genowa. Pierwszy taki efekt zdarzył się około 10 tys. lat temu, a drugi bliżej naszych czasów, prawdopodobnie w okresie kształtowania się czystych ras.

Predyspozycje danej rasy do pewnych chorób wiążą się z typem budowy psa i jego okrywy włosowej (wyselekcjonowanymi przez człowieka) lub stanowią przejaw genetycznej zmienności ras. U tego gatunku zwierząt zidentyfikowano około pięciuset chorób o podłożu genetycznym przekazywanych następnym pokoleniom w sposób autosomalny recesywny i/lub na zasadzie dziedziczenia cechy dominującej.

Rasa – podstawowy czynnik diety

Żywienie psów stało się poważną dyscypliną nauki. Zadaniem nutrigenetyki, oprócz zaspokojenia apetytu zwierząt, jest poprawa ogólnego stanu ich zdrowia. Dostosowanie rodzaju karmy i sposobu jej podawania do rasy uwzględnia specyficzne wymagania każdego jej przedstawiciela. Wsypując jedzenie do miski, właściciele często nie zdają sobie sprawy, że wielkość i kształt granul są tak dostosowane do rasy (lub grupy ras), aby ułatwić psu ich pobieranie, kontrolować szybkość, z jaką je zjada, i zapobiegać chorobom przyzębia. Na przykład dla dogów opracowano karmę o wielkości trzech centymetrów – rozgryzając takie granule, psy te połykają mniej powietrza (dzięki czemu unika się wystąpienia rozszerzenia żołądka). Granuli o dużym rozmiarze, ale niskiej gęstości można podać psu więcej (zachowując tę samą ilość kalorii), jednocześnie zapewniając mu poczucie sytości (istotne przy nadwadze).

Sierść pod szczególną troską

Okrywa włosowa psów w 90% składa się z białek bogatych w aminokwasy siarkowe: metioninę i cysteinę, niezbędne do syntezy keratyny będącej głównym białkiem skóry i włosa. Do odnowy skóry i okrywy włosowej konieczne jest około 35% dziennego zapotrzebowania psa na białko. Jego niedobory w pokarmie powodują łamliwość, matowość i odbarwienia sierści. Przy dużym tempie wzrostu włosa istnieje większa możliwość wystąpienia niedoborów, zwłaszcza u ras takich, jak yorkshire terriery, maltańczyki, shih tzu czy lhasa apso (przypuszczalnie także u obficie owłosionych pomeranianów i innych szpiców).

Zabarwienie sierści wiąże się z obecnością melaniny w korzeniu włosa. Jest to pigment wytwarzany przez melanocyty znajdujące się w naskórku oraz u podstawy włosa. Melanocyty produkują dwa rodzaje pigmentu: eumelaninę o zabarwieniu od czarnego do brązowego i feomelaninę o zabarwieniu od żółtego do brązowego. Prekursorami melaniny są aminokwasy: fenyloalanina i tyrozyna. Jeśli pies o czarnej sierści nie otrzymuje wystarczającej ilości tyrozyny i/lub fenyloalaniny w diecie, pojawiają się u niego brunatne rozjaśnienia.

Strzyżenie włosa wiąże się z przyspieszoną (o siedem dni) odnową naskórka. U zdrowych i niepoddanych temu zabiegowi psów naskórek odnawia się przez 20–21 dni. U owczarków niemieckich wysokie pH skóry sprzyja namnażaniu się bakterii i jej ropnym zapaleniom. Labradory wytwarzają dużą ilość łoju nadającego połysk, elastyczność i nieprzepuszczalność ich okrywy włosowej. U tej rasy, a także u owczarka niemieckiego, cocker spanieli (angielskiego i amerykańskiego) oraz basseta występuje pierwotny łojotok, którego przyczyną są wrodzone zaburzenia keratynizacji o podłożu genetycznym. Dieta odgrywa zasadniczą rolę tak w leczeniu problemów skórnych, jak i w zapobieganiu im.

Dieta a genetyka

Potrzeby żywieniowe psa ustala się, nie tylko uwzględniając etap jego życia, ale także genotyp. Dieta ma wpływ na fenotyp zwierzęcia (czyli jego cechy fizyczne), cechy genetyczne (DNA) zaś wpływają na odpowiedź organizmu na podany pokarm. Dieta oddziałuje na ekspresję genów i syntezę DNA. Ekspresja genu jest to złożony, wieloczynnikowy proces, w którym informacja genetyczna zawarta w genie zostaje odczytana i przepisana na jego produkty, które są białkami lub różnymi formami RNA.

Według Brittany M. Vester i dr. Kelly’ego Swansona z Katedry Nauki o Żywieniu i Weterynaryjnej Medycyny Klinicznej (Uniwersytet Illinois, USA) każdy gen stanowi recepturę na powstanie specyficznego białka lub grupy białek, które pełnią określoną funkcję biologiczną. Zmiana w sekwencji DNA (kolejności ułożenia nukleotydów w cząsteczce DNA) powoduje polimorfizm pojedynczych nukleotydów (Single Nucleotyd Polymorfism – SNP) polegający na zastąpieniu jednego nukleotydu przez inny. Stanowi to zmianę w recepturze na powstanie białka i może wywołać znaczącą różnicę w funkcjonalności białek oraz wpłynąć na reakcję zwierzęcia na dietę lub wrażliwość na chorobę.

Indywidualizm osobniczy

Procesy wchłaniania składników odżywczych, ich metabolizmu i wydalania są już dobrze znane, podczas gdy czynniki wpływające na różnice międzyosobnicze w ich przebiegu nie zostały jeszcze dokładnie poznane. Nutrigenetyka przyczynia się do poznania tła genetycznego tych procesów (wpływu genotypu). Reakcja organizmu na podany pokarm lub jeden z jego składników może być bowiem uzależniona od sekwencji DNA i budowy białek uczestniczących w jego metabolizmie. Istnieją przykłady ukazujące rolę SNP w zatruciu miedzią u bedlington terrierów. Choroba ta jest znana od dawna, ale dopiero teraz wykryto, że wywołuje ją mutacja w genie z wystąpieniem SNP powodującym wadliwy metabolizm miedzi, jej akumulację w wątrobie i w wyniku tego zatrucie. W przyszłości przeprowadzenie testu genetycznego tuż po narodzinach szczeniąt umożliwi lekarzowi weterynarii zastosowanie odpowiedniej diety zapobiegawczej.

Dzięki badaniom można wykryć osobniki wrażliwe na określoną chorobę lub niezdolne do jej zwalczenia. Podobnie można wyodrębnić psy, które słabo, dobrze lub wyjątkowo szybko metabolizują podany im lek. Gdy przesiewowe badania genomu zaczną być powszechne przy ustalaniu żywienia i przepisywaniu leków, pozwoli to zapobiegać defektom genetycznym i zmniejszyć występowanie chorób dziedzicznych.

Lola

Dużo rzeczy, o których nie miałam pojęcia, dzięki ci ! Very Happy

karolaa96

Też byłam zielona na co poniektóre wzmianki w tekscie ... Wink